Asset Publisher Asset Publisher

OCHRONA LASU

Pod ogólnym pojęciem „ochrona lasu” znajdziemy szereg zadań związanych z profilaktyką oraz w razie potrzeby również zwalczaniem niekorzystnych zjawisk mogących wystąpić na każdym etapie rozwoju drzewostanu.

Zagrożenia środowiska leśnego dzielimy na 3 grupy:

  • biotyczne – szkody czynione przez organizmy żywe (gryzonie, szkodliwe owady, ssaki roślinożerne, grzyby patogeniczne),
  • abiotyczne – czynniki atmosferyczne (anomalia pogodowe – ciepłe, bezśnieżne zimy, niskie temperatury, późne przymrozki, upalne lata, obfity śnieg, susza, długotrwałe intensywne deszcze, huraganowe wiatry),
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka - zanieczyszczenia powietrza, wód i gleb, przekształcenia powierzchni ziemi (np. pozyskiwanie kopalin), szkodnictwo leśne (kradzieże, kłusownictwo, nadmierna rekreacja, poruszanie się po terenach leśnych quadami i motocyklami typu cross, masowe zbieractwo powodujące niszczenie runa).

oraz wszelkie działania związane z zabezpieczeniem przeciwpożarowym lasów.

 

Drzewa osłabione i cierpiące z powodu suszy, mrozu albo ze względu na negatywnie działanie wiatrów stają się podatne na uszkodzenia powodowane przez owady.

Szkodniki pierwotne, czyli owady żerujące na drzewach żywych i pozornie zdrowych, zasiedlają przede wszystkim drzewa osłabione czynnikami abiotycznymi - brakiem pokarmu w glebie czy niedoborem wody (brudnica mniszka, strzygonia choinówka, barczatka sosnówka, boreczniki) obniżają żywotność i przyrost masy drzew.

Szkodniki wtórne zasiedlające przede wszystkim drzewa osłabione, chore i zamierające, niezdolne do odparcia inwazji jak korniki, cetyńce czy przypłaszczek granatek, doprowadzają zwykle do ich obumarcia.

Masowe występowanie szkodliwych owadów zwane gradacją, może przybrać rozmiary klęski ekologicznej i stać się przyczyną poważnych strat gospodarczych w lasach.

Lasy rosnące na gruntach które były wcześniej użytkowane rolniczo są szczególnie podatne na choroby grzybowe z których najgroźniejszymi są: opieńka miodowa i huba korzeni. Drzewa silnie zaatakowane przez grzyby pasożytnicze usuwane są w ramach zabiegów sanitarnych aby w ten sposób zapobiec dalszemu rozwojowi chorób. 

Znaczną część szkód w lasach powodowane są przez zwierzęta, szczególnie zwierzynę płową (jeleń, sarna, łoś). W celu zmniejszenia presji zwierzyny na najmłodsze pokolenie drzew stosowane są zabezpieczenia w postaci: grodzenia upraw, zakładania wełny na pączki szczytowe oraz stosowanie specjalnych preparatów – repelentów na bazie piasku lub tłuszczu owczego co ma zniechęcić zwierzynę do zgryzania pączków i uszkadzania młodych drzew. Dodatkowo w młodnikach zakładane są specjalne siatki zapobiegające spałowaniu czyli pionowemu zdzieraniu kory z drzew.

Ogromnym zagrożeniem dla lasu jest ogień, Nadleśnictwo Czarna Białostocka znajduje się w II kategorii zagrożenia pożarowego co przekłada się na średnie ryzyko pojawienia się pożaru w lasach.

Ochrona przeciwpożarowa lasu oparta jest na systemie obserwacyjnym, dzięki któremu możliwe jest szybkie wykrywanie pożarów, alarmowanie odpowiednich służb ratowniczych i prowadzenie akcji gaśniczej. Składowymi systemu są: punkty alarmowo-dyspozycyjne Nadleśnictwa oraz Nadleśnictw sąsiadujących, sieć dostrzegalni przeciwpożarowych z kamerami, sieć punktów prognostycznych i pomocniczych wyposażonych w odpowiednią aparaturę do pomiaru wilgotności ściółki sosnowej i powietrza w których określa się aktualny stopień zagrożenia pożarowego lasu, sieć łączności radiotelefonicznej, sieć dojazdów pożarowych, bazy sprzętu podręcznego do gaszenia pożarów lasu, punkty czerpania wody, pasy przeciwpożarowe oddzielające las od obiektów stanowiących zagrożenie pożarowe (takich jak np. parkingi leśne, linie kolejowe, zakłady przemysłowe, drogi publiczne, poligony wojskowe).

W okresie zwiększonego zagrożenia pożarowego działają również leśne bazy lotnicze. Stacjonujące w nich samoloty oraz śmigłowce wykorzystywane są do patrolowania obszarów leśnych i gaszenia pożarów.