Ścieżka wiedzy

W którym by kierunku nie wyruszyć z tego miejsca, trafia się w ostępy Puszczy Knyszńskiej. Region, który zajmuje nadleśnictwo posiada cechy kontynentalno-borealne, charakteryzuje się dużą bioróżnorodnością objętą różnymi formami ochrony przyrody.

Na terenie Nadleśnictwa Czarna Białostocka znajdują się rezerwaty: Budzisk, Jasionowe Góry, Taboły i Starodrzew Szyndzielski, gdzie przyroda została zachowana w stanie naturalnym. Przeważającą cechą tych terenów są torfowiska, źródliska, baseny wytopiskowe, starodrzew sosnowo-świerkowo-dębowy oraz występowanie rzadkich gatunków roślin w tym, 90 gatunków objętych ochroną. 

Nadleśnictwo Czarna Białostocka obejmuje północną część Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej imienia Profesora Witolda Sławińskiego. Puszcza Knyszyńska może stanowić obraz dawnej puszczy ze względu na występowanie borealnych borów świerkowych i brzezin bagiennych. Kolejną ciekawą cechą jest bogata rzeźba terenu i duże różnice wysokości, którą zawdzięcza zlodowaceniom. W wielu miejscach wypływająca woda podziemna tworzy liczne źródliska z czystą wodą. Wyjątkowym i nietypowym miejscem są pagórki „jasionowe góry”, na których rosną reliktowe lasy liściaste z jesionem - typowym drzewem łęgowym.

Obszar Chronionego Krajobrazu „Wzgórza Sokólskie” znajdujący się w południowo-wschodniej części nadleśnictwa wyróżnia się pagórkowatym krajobrazem o bogatej przyrodzie i historii. Jest to miejsce idealne na wypoczynek i turystykę.

Kolejną formą ochrony przyrody obejmującą tereny nadleśnictwa jest Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000. W jej skład wchodzą obszary - specjalnej ochrony ptaków (PLB) oraz – specjalne strefy ochrony siedlisk (PLH) obejmujące zasięgiem rejony: Puszcza Knyszyńska, Ostoja Biebrzańska, Ostoja Knyszyńska, Dolina Biebrzy, Źródliska Wzgórz Sokólskich.

W Puszczy Knyszyńskiej odnajdziemy pomnikowe dęby i brzozy, są również sosny, świerki, klony i wiązy. Monumentalne kształty świadczą nie tylko o wieku drzewa, ale i o bogactwie form występujących w przyrodzie. Drzewa, na których umieszczono drewniane kapliczki z postaciami świętych zyskują dodatkowy walor i stają się „świętymi” drzewami.

Zaopatrzeni, nawet w tak minimalną wiedzę, możemy udać się na wędrówkę do Puszczy Knyszyńskiej pewni, że przyniesie korzyści nie tylko nam, ale i przyrodzie. Poszerzony w ten sposób horyzont pozwoli przemienić zwykłą leśną ścieżynkę w encyklopedię wiedzy. Z łatwością odróżnimy żółto-kwitnący jaskier, który może zaszkodzić naszym oczom od chronionej arniki górskiej. Bez wahania wyliczymy różnice między zwykłym mleczakiem a mniszkiem lekarskim. Liście i puste w środku łodygi kwiatowe wyrastające z jednej rozety wychodzącej z ziemi są cechą mniszka lekarskiego. W przypadku mlecza z jednej łodygi odchodzą pędy boczne i liście. Gajowiec żółty jest rośliną posiadającą właściwości przeciwzapalne, a kuklik zwisły może być składnikiem pasty do zębów. Fiołki wonne poprawiają humor, a dzwonecznik wonny jest pod ścisłą ochroną. Groszek wiosenny rośnie na żyznych glebach lasów liściastych, a podagrycznik powszechnie traktowany jako chwast, posiada liczne właściwości lecznicze.

Spacer w lesie sosnowym, dzięki żywicznemu zapachowi, podnosi odporność, udrażnia drogi oddechowe i reguluje ciśnienie. Las świerkowy działa uspokajająco i przeciwwirusowo. A znana wszystkim zwykła brzoza? Jej medyczne właściwości doceniane były już od tysiącleci. Przebywanie w lesie można porównać do turnusu sanatoryjnego, za który nie trzeba płacić, dlaczego więc tak rzadko w nim przebywamy?