Drobnica gałęziowa, papierówka, PKS, PKN

Klienci chcący kupić drewno w detalu, patrząc na obowiązujący cennik drewna często nie potrafią rozszyfrować stosowanych w nich oznaczeń. Wszakże jest to w pełni zrozumiałe dla leśników i grona związanego z rynkiem drzewnym, to dla „przeciętnego Kowalskiego" niekoniecznie. 

Istotnym problemem zawartości cennika jest stosowanie skrótów – przede wszystkim gatunków i sortymentów. Zagadką też jest skrót „PKS" – po kosztach skarbu, czy „PKN" – po kosztach nabywcy, gdzie ceny zasadniczo się różnią.

Poniżej przedstawiamy więc objaśnienia skrótów i pojęć użytych w cenniku detalicznym drewna.

GATUNKI DRZEW

SORTYMENTY

Ogólnie drewno dzielimy na trzy podstawowe grupy:

- drewno wielkowymiarowe (W),

- drewno średniowymiarowe (S),

- drewno małowymiarowe (M).

Drewno W + S nazywamy grubizną, drewno małowymiarowe drobnicą.

DREWNO WIELKOWYMIAROWE:

W zależności od jakości i wymiarów, drewno wielkowymiarowe dzielimy na poszczególne klasy

według schematu:

Drewno W – drewno wielkowymiarowe okrągłe, o średnicy mierzonej bez kory w górnym (cieńszym) końcu, od 14 cm wzwyż.

Klasy jakości A,B,C,D – uszeregowane są w kolejności od klasy o najlepszych parametrach jakościowych.

Do określenia jakości bierze się pod uwagę między innymi takie cechy drewna jak:

- ilość i wygląd sęków,

- krzywizny,

- zabarwienia drewna,

- zgnilizny ( huby ),

- chodniki owadzie

Drewno „specjalnego przeznaczenia" ( 1 ) – drewno o najwyższej jakości:

- „drewno okleinowe" WA1,

- „łuszczarskie ( sklejka )" WB1,

- „drewno na słupy teletechniczne" WC1

Klasy grubości ( 1, 2, 3 ) – drewno jest klasyfikowane według średnicy mierzonej w połowie

długości kłody. Jest to tzw. średnica środkowa. Wyróżniamy następujące klasy grubości:

1 - średnica środkowa do 24 cm

2 - średnica środkowa 25 – 34 cm

3 - średnica środkowa 35 cm i powyżej

Uwaga: klasa jakościowa „A" nie posiada klasy grubości „1" – patrz na cennik

Przykładowo :

Db WA1 2 – drewno wielkowymiarowe dębowe, klasy jakości A (najwyższej), tzw.

okleina, drugiej klasy grubości.

So WC0 3 – drewno wielkowymiarowe sosnowe, klasy jakości C, trzeciej klasy grubości.

So WD 1 - drewno wielkowymiarowe sosnowe, klasy jakości D, pierwszej klasy grubości.

DREWNO ŚREDNIOWYMIAROWE „S":

Drewno średniowymiarowe, to drewno okrągłe o średnicach mierzonych bez kory – górnej (w cieńszym końcu) od 5 cm i dolnej (w grubszym końcu) do 24 cm. ( z wyjątkiem drewna S4, w którym nie ogranicza się średnicy dolnej). W zależności od jakości i wymiarów drewno średniowymiarowe dzielimy na cztery grupy według schematu:

Klasy jakości i grubości:

S2A – drewno średniowymiarowe o średnicy górnej mierzonej bez kory min 5 cm, mierzone w stosach, o wałkach długości od 1,0 m. Dopuszczalne są m.in. chodniki owadzie oraz zgnilizna twarda. Niedopuszczalne są natomiast zwęglenia oraz widoczne ciała obce. Maksymalna średnica dolna bez kory wynosi 24 cm.

S2B – drewno średniowymiarowe mierzone w stosach, o wałkach długości od 0,8 m do 2,4m

(liściaste) i 2,6 m (iglaste) i średnicy górnej większej bądź równej 13 cm.

S3A – drewno średniowymiarowe, okrągłe ( tzw. żerdzie). Niedopuszczalna jest m.in. zgnilizna,

chodniki owadzie i widoczne ciała obce. Zwęglenia są dopuszczalne za zgodą stron.

Dopuszczalna jest krzywizna do 10 cm na 1 metr. Średnica znamionowa (mierzona w korze w

odległości 1m do grubszego końca) wynosi 7 -11 cm. Może być odbierane w jednym stosie z M1.

S3B – drewno średniowymiarowe, okrągłe (żerdzie). Niedopuszczalna jest m.in. zgnilizna,

chodniki owadzie i widoczne ciała obce. Drewno odbierane jest w 3 podgrupach:

1. 7 – 9 cm

2. 10 – 11 cm

3. 12 – 14 cm

S4 – drewno średniowymiarowe, mierzone w stosach tzw. „drewno opałowe". Całkowicie dopuszczalne są takie wady drewna jak chodniki owadzie, zwęglenia, obecność ciał obcych i krzywizny. Zgnilizna miękka dopuszczalna do 50% powierzchni przekroju poprzecznego. Minimalna średnica górna mierzona bez kory wynosi 5 cm. Średnicy dolnej nie ogranicza się.

DREWNO MAŁOWYMIAROWE

Drewno małowymiarowe ( M ), to drewno okrągłe o średnicy dolnej mierzonej bez kory do 5 cm, w

korze do 7 cm. W zależności od jakości i wymiarów drewno małowymiarowe dzielimy na:

M1 – „drobnica tyczkowa". Długość od 1,5 m. Dopuszczalna krzywizna 15 cm na 1 metr.

Niedopuszczalna jest zgnilizna oraz zwęglenia

M2 – „drobnica gałęziowa". Długości nie ogranicza się. Dopuszczalna jest krzywizna,

zgnilizna oraz zwęglenia.

W lesie kupujemy metry przestrzenne stosu „mp" a na asygnacie jest masa w „m3"?

W lesie leśniczy podaje cenę za 1 metr przestrzenny (1 mp), co odpowiada ilości drewna, która mieści się po wrzuceniu go luzem do pojemnika o wymiarach 1×1×1 m. Pamiętajmy, że 1 mp drewna nie równa się objętości 1 m3, lecz wynosi 0,65-0,85 m3, w zależności od gatunku drewna.

Metr przestrzenny (mp)– miara objętości (jednostka pomocnicza) stosowana przy szacowaniu przestrzeni potrzebnej do transportu towarów. W leśnictwie stosunkowo ściśle związana z kubikiem: w jednym metrze przestrzennym drewna (w postaci kloców przeznaczonych na opał lub do papierni) znajduje się zazwyczaj około 0,65 kubika drewna, to znaczy 0,65 metra sześciennego tego surowca (m3). U gatunków mających cienką korę buk, grab, jodła i świerk przelicznik ten wynosi 0,7 (wartości tych przeliczników dla różnych grup drewna i długości kłód znajdują się w tabelach opublikowanych w normach).

Elementami pomiaru są długość (l), szerokość (s) oraz wysokość stosu (h). Długość drewna mierzy się taśmą lub innym przyrządem z dokładnością do 1 cm.

Miąższość drewna (V) oblicza się na podstawie wzoru:      

V= l • s • h • x

w którym:

l – długość stosu w m

s – szerokość stosu w m

h – wysokość stosu w m

x – współczynnik zamienny = 0,65 (przelicza metry przestrzenne na metry sześcienne)